مدیتیشن چیست و چه تغییرات مثبتی در مغز ایجاد می‌کند

 

بحث‌های کمی در محافل علمی در مورد مزایای مدیتیشن وجود دارد. طبق نتایج پژوهشی که در نشریه مشاوره و روان‌شناسی بالینی (Consulting and Clinical Psychology) منتشر شده، مدیتیشن در کاهش احساس افسردگی، اضطراب و دردهای جسمانی موثر است. نتایج مطالعات دیگر نیز نشان از ارتباط مستقیم بین مدیتیشن و افزایش تمرکز، کاهش فشار خون، حافظه قوی، کم‌تر شدن خستگی و ... دارد.

اما این اول ماجراست. همان‌طور که سارا لازار (Sara Lazar)، عصب‌شناس در بیمارستان General متعلق به دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد در آمریکا، می‌گوید، مدیتیشن به معنای واقعی کلمه مغز شما را تغییر می‌دهد. او می‌گوید: «ما تغییراتی را در حجم مغز در ۵ ناحیه پس از ۸ هفته تمرین مدیتیشن مشاهده کردیم و در گروهی که مشغول یاد گرفتن مدیتیشن بودند متوجه ضخیم شدن ۴ ناحیه از مغز آن‌ها شدیم. نتایج مطالعات دانشمندان دیگر نشان می‌دهد که مدیتیشن می‌تواند میزان توجه فرد را افزایش داده و مهارت‌های او در تنظیم احساساتش را بهبود بخشد».
 

اما یک مشکل وجود دارد. در نگاه اول انجام مدیتیشن راحت‌ترین کار دنیا به نظر می‌رسد؛ فقط کافی است ذهن خود را از هر چیزی خالی کنید و به هیچ چیز فکر نکنید. با این حال، مدیتیشن کردن خیلی دشوارتر از یک تنفس ساده برای چند دقیقه است. رسیدن به یک حالت دقیق مدیتیشنی نیازمند کار فراوان است و این‌که واقعا ذهن‌مان را از هر چیزی خالی کنیم خیلی کار ساده‌ای نیست. به همین دلیل به نظر می‌رسد آرام‌سازی بدن که بسیاری آن را در طول روز انجام می‌دهند و تکنیک‌های مشخصی دارد برای رسیدن به مهارت در مدیتیشن کافی نیست. از این رو، پیشنهاد می‌شود که افراد قبل از هر کاری در کلاس‌های عملی آموزش مدیتیشن شرکت کنند تا زیر نظر یک متخصص در این کار حرفه‌ای شوند و بتوانند از اثرات مثبت مدیتیشن در زندگی خود استفاده کنند.

هدف از مدیتیشن:

مدیتیشن می تواند به آرامش افراد در استرس، به حفظ سلامتی و به بهبودی بیماران کمک کند .کسانی که مدیتیشن را به صورت مرتب انجام می دهند، هم کمتر دچار اضطراب و افسردگی می شوند و هم شادمانی و رضایت بیشتری از زندگی دارند. مدیتیشن آرامش عمیقی ایجاد می کند که در آن احساس توازن و تعادل فکری خواهید کرد. دستاورد این تعادل فکری افزایش بصیرت، ارتقای افکار، و خونسردی در برخورد با مشکلات است. آرامش و خود شناسی بیشتر و پذیرش بهتر دیگران روابط اجتماعی را نیز دگرگون می کند. مدیتیشن با ایجاد شرایط رهایی از استرس می تواند به کاهش علائم بسیاری از بیماریها کمک کند.

 

فواید مدیتیشن:

١- بر اساس یافته های بالینی مدیتیشن منظم می تواند در درمان حمله اضطراب، اختلال اضطرابی فراگیر، زخمهای گوارشی، التهاب روده بزرگ، پسوریازیس، وبرخی اختلالات افسردگی مانند دیس تایمی موثر باشد.

٢- مدیتیشن می تواند به عنوان مکمل درمان در فشار خون بالا، پیشگیری از سکته قلبی،سخت شدن دیواره عروق، التهاب مفاصل، دردهای عضلانی، سرطان، بی خوابی، میگرن، و سکته مغزی به کار رود.

٣- مدیتیشن می تواند درمان مکملی برای آلرژیهای خفیف تا متوسط وآسم باشد، چون کاهش استرس در این بیماریها نقش پیشگیری کننده دارد.

٤- مدیتیشن موجب کاهش علائم و بهبود عملکرد در بیماریهای عصبی مانند پارکینسون، ام اس، و صرع می شود.

 

احتیاطها در مدیتیشن:

مدیتیشن برای بیشتر افراد بی خطر است. اما به نظر می رسد دوره های عزلت نشینی طولانی در برخی از انواع مدیتیشن برای افراد مبتلا به اختلالات روانی، اختلال افسردگی اساسی، و اختلالات شدید شخصیتی، نامناسب است. برخی تحقیقات بیان می کنند که حالت آرامش و خلسه مانند مدیتیشن مشابه هیپنوتیزم است.

 

نتایج مدیتیشن:

مطالعات علمی که از سال1960 تا به حال صورت گرفته اند، نشان می دهند که مدیتیشن متابولیسم و سوخت و ساز بدن، سیستم غدد درون ریز، سیستم عصبی مرکزی، و سیستم اعصاب خودکار را تحت تاثیر قرار می دهد. تعداد تنفس، ضربان قلب و فشار خون کاهش یافته و امواج مغزی آلفا افزایش می یابد. اینها موجب کاهش اضطراب و درد می شوند. نیاز به مصرف مسکنها نیز کم می شود.

 

تاریخچه مدیتیشن:

مدیتیشن سالهای سال است که انجام می شود. مذاهب مختلف در سر تا سر جهان روشهای متنوعی از تمرینات مدیتیشن را ارائه داده اند. از جمله مراسم مذهبی مسیحی، تمرینات نشسته بودایی، حرکات چرخشی صوفیان، و....

گذشته از مراسمهای مذهبی متداول و زمینه های فرهنگی، مدیتیشن را می توان به صورت فردی برای غلبه بر استرس و درد به کار برد.

 

انواع مدیتیشن:

به طور کلی دو نوع مدیتیشن وجود دارد.

١- مدیتیشن از طریق تمرکز

٢- مدیتیشن از طریق تفکر

در مدیتیشن از طریق تمرکز فرد توجه خود را بر روی تنفس، تصویر واقعی یا خیالی، یک صدا، کلمه یا عبارتی که به آرامی یا با صدای بلند تکرار می شود (مانترا)، و یا بر حرکات مشخص مانند حرکات تای چی، یوگا ، چی کونگ متمرکز می کند. به دنبال تمرکز، نگرانی و اضطراب محو شده احساس آرامش جای آن را می گیرد. این آرامش اثرات فیزیولوژیک مفیدی بر بدن دارد.

در مدیتیشن از طریق تفکر، فرد از تمامی توجه خود برای آگاهی استفاده می کند. تفکر درحالت آرامش و به منظور شناخت خویشتن صورت می گیرد و آگاهی از افکار ، احساسات طبیعی، قوه ادراک و احساس به دست می آید. از این طریق سکون و آرامش ذهن ، تسلط بر خویشتن و خونسردی حاصل می شود.

 

روشهای مختلف مدیتیشن آمیزه ای از فرهنگها و مذاهب هستند ولی اساس همه آنها را این دو روش تشکیل می دهد. برای مثال می توانید ازیکی از روشهای ساده مدیتیشن پنج دقیقه ای روزانه نوشته سلن ییگر selen yeager استفاده نمائید.

 

در این روش ساده، فقط کافیست شما مکانی آرام وبدون مزاحمت پیدا کنید وبنشینید فراموش نکنید که پشت شما باید مستقیم وبدون خمیدگی(قوز)باشد دستان خود را به حالتی کاملا آرام و راحت در کنار خود قرار دهید، اجازه دهید تا چشمان شما به طرف پایین نگاه کند البته از خیره شدن به زمین خودداری نمایید وبسیار آرام وعمیق ومنظم نفس بکشید، با تمرکزو احساس سرشاراز شکر گزاری ازآفریدگار یا قدرت بی انتها ادامه دهید.اگر کمی افکارشما شناور است اشکالی ندارد،اگر احساس سنگینی چشم داشتید چشمان خود را ببندید، بسیار آرام باشید واین تمرین را هر روز ادامه دهید اگر دو بار در روز این تمرین را انجام دهید و زمان آنرا به بیست دقیقه برسانید بسیار موثرتر خواهد بود.نگران نباشید به راحتی آنرا انجام خواهید داد و تاثیر شگفت انگیز آنرا خواهید دید.

 


  • نویسنده : علی نظری
  • بازدید : 811بار
  • انتشار : چهار شنبه 15 آذر 1396 - 17:52